Κουρδιστό Πορτοκάλι

Clockwork Orange
1971, Μεγάλη Βρετανία
Διάρκεια:137 λεπτά
Εικόνα: 1.66:1, Ήχος: μονοφωνική
Σκηνοθεσία: Stanley Kubrick
Σενάριο: Stanley Kubrick βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Anthony Burgess
Παραγωγή: Stanley Kubrick
Μουσική: Wendy Carlos, Rachel Elking
Φωτογραφία: John Alcott
Μοντάζ: Bill Bulter
Παίζουν: Malcolm McDowell, Patrick Magee, Michael Bates, Warren Clarke, James Marcus, Anthony Sharp, Aubrey Morris

Το “Κουρδιστό Πορτοκάλι” έχει παγιωθεί στη συνείδηση του κοινού ως η ταινία-μύθος. Πολλοί δεν την έχουν δει, κάποιοι άλλοι έχουν να τη δουν πολλά χρόνια, από τότε που πρωτοπαίχτηκε στην Ελλάδα το 75-76, κυκλοφόρησε σε DVD και αποσύρθηκε σχεδόν αμέσως –λόγω κακής ποιότητας– και ξανακυκλοφόρησε από την AudioVisual.
Η μοίρα αυτής της ταινίας είναι κατά πάσα πιθανότητα αυτή της εξαιρετικά φειδωλής παρουσίας της στις αίθουσες, κινηματογραφικές ή οικιακές, γεγονός που ενισχύει το μύθο που δημιουργήθηκε γύρω από αυτήν. Όταν πρωτοπαίχτηκε, το 1972, της έδωσαν το χαρακτηρισμό Χ, που αποδίδεται σε πορνό ταινίες και σε βίαια b-movies. Οι αντιδράσεις που προκάλεσε η ταινία στην Αγγλία υποχρέωσαν τον σταρ Κιούμπρικ –από τους λίγους σκηνοθέτες/σταρ που εμφανίστηκαν ποτέ στην κινηματογραφική βιομηχανία και ίσως ο πιο διάσημος– να απαγορεύσει την προβολή της στις αίθουσες για πολλά χρόνια. Πρόσφατα επέστρεψε στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες με καινούριες κόπιες σε εξαιρετική ποιότητα εικόνας και ήχου. Κυκλοφορεί σε DVD και αποτελεί απαραίτητη αγορά για όλους τους σινεφίλ, παλαιότερους και νεότερους.

ΚΟΥΡΔΙΣΤΟ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ, Η ΙΣΤΟΡΙΑ
Η ιστορία διαδραματίζεται κάπου στην Αγγλία, στο κοντινό μέλλον, όπου η αισθητική της πόλης παραπέμπει στα εξεζητημένα μοντέλα της δεκαετίας του ’70. Φθορά, παρακμή και υπερβολή κυριαρχούν στα κάδρα. Ο Άλεξ είναι ο ήρωάς μας, ο αφηγητής, ο νεαρός μαθητής που μένει με τους γονείς του και περιγράφει τη ζωή του. Αρέσκεται στη βία. Τον ευχαριστεί να κλέβει, να βιάζει, να σκοτώνει αν τύχει, να πίνει γάλα με παραισθησιογόνες ουσίες, να είναι αδιαφιλονίκητος αρχηγός της συμμορίας του, να έχει ένα φίδι για κατοικίδιο, να ακούει Μπετόβεν. Κυρίως αυτό: έχει μεγάλη λατρεία στον Λούτβιχ Βαν, όπως του αρέσει να τον αποκαλεί. Ο Άλεξ είναι ένα έξυπνο, καλόβολο παιδί, ειλικρινές, γεμάτο καλή διάθεση για το κακό. Κάποια στιγμή, έπειτα από ένα φόνο, η συμμορία του τον παγιδεύει, τον παραδίδει στην αστυνομία και καταδικάζεται σε 14 χρόνια φυλάκισης. Μέσα στη φυλακή συμμορφώνεται, θέλει πια να κάνει το καλό και μόνο το καλό. Αποφασίζει να μπει εθελοντικά σε ένα πειραματικό πρόγραμμα, το πρόγραμμα Λουδοβίκος, να γίνει πειραματόζωο και να του αφαιρεθεί οποιαδήποτε επιθυμία για το κακό. Με τη βοήθεια ουσιών και με μανταλάκια στα μάτια –αυτή η θρυλική εικόνα της βίας για την καταπολέμηση της βίας– ο κακός Άλεξ βλέπει άπειρες ταινίες γεμάτες φόνους και καταστροφές, που συνοδεύονται από αυτή την αίσθηση της αηδίας που του προκαλούν τεχνητά οι ουσίες. Ύστερα από τη μεσολάβηση ενός σεβαστού διαστήματος, μετατρέπεται σε άβουλο πλάσμα, που αηδιάζει και αρρωσταίνει με οποιαδήποτε, έστω και ελάχιστη, ένδειξη βίας. Παράλληλα, το ίδιο συναίσθημα του προκαλεί και το άκουσμα της 9ης του αγαπημένου του Μπετόβεν… διότι αυτήν τη μουσική είχαν χρησιμοποιήσει οι σωφρονιστές του για να συνοδεύσουν κάποιες από αυτές τις άθλιες εικόνες.

Σελίδες: 1 2 3

• Kubrick